Οι απότομοι και πολύ δυνατοί ήχοι (π.χ. πυροβολισμός) μπορούν να βλάψουν το νεύρο της ακοής (ακουστικό νεύρο) και να προκληθεί ακουστικό τραύμα. Η ένταση του ήχου, η διάρκεια του ήχου αλλά και η «ευαισθησία» του ακουστικού νεύρου του καθενός θα καθορίσει το μέγεθος της ζημιάς, η οποία δυστυχώς είναι συχνά μόνιμη.
Ποιοι κινδυνεύουν από οξύ ακουστικό τραύμα;
Το ακουστικό τραύμα εμφανίζεται συχνά σε στρατιωτικούς και στρατεύσιμους, σε αστυνομικούς, κυνηγούς και γενικά σε άτομα που χειρίζονται όπλα.
Επίσης είναι πολύ συχνός μετά την Ανάσταση το Πάσχα σε άτομα που ήταν αρκετά άτυχα ώστε να εκραγεί μια κροτίδα ή βεγγαλικό πολύ κοντά τους. Οι κροτίδες συνήθως προκαλούν ήχο 125-168dB.
Πώς εκδηλώνεται;
Τα κύρια χαρακτηριστικά είναι η βαρηκοΐα και τα βουητά (εμβοές), που εντοπίζονται σχεδόν αποκλειστικά στο ένα αυτί.
Ο ασθενής το περιγράφει σαν ένα «μπουκωμένο αυτί» ή σαν «ένα βάρος στο αυτί». Η βαρηκοΐα είναι συνήθως μικρού προς μετρίου βαθμού και αφορά τις υψηλές συχνότητες στην περιοχή των 4000-6000Hz.
Τα βουητά (εμβοές) εντοπίζονται στο ένα αυτί και είναι πολύ έντονα τις πρώτες στιγμές μετά τον κρότο. Είναι σαφής ένδειξη ότι το ακουστικό νεύρο έχει υποστεί βλάβη. Μπορεί να είναι παροδικό φαινόμενο, αλλά δημιουργεί πρόβλημα, αν γίνει μόνιμο. Ο ασθενής αναφέρει ότι το ακούει καλύτερα σε ήσυχο περιβάλλον και πολύ συχνά τον δυσκολεύει να κοιμηθεί.
Ο πόνος είναι σπανιότερο σύμπτωμα μετά από έκθεση σε κρότο.
Πολύ σπάνια, ως επιπλοκή μπορεί να παρουσιαστεί ζάλη που υποδηλώνει ρήξη της στρογγυλής ή της ωοειδούς θυρίδας του αυτιού ή και μεγαλύτερη βαρηκοΐα που μπορεί να οφείλεται σε ρήξη της τυμπανικής μεμβράνης ή διαταραχή στη συνέχεια των ακουστικών οσταρίων.Αυτές οι περιπτώσεις είναι πολύ σοβαρές και δύσκολες στην αντιμετώπιση.
Διάγνωση
Σε οποιαδήποτε περίπτωση εκτεθείτε σε πολύ έντονο κρότο, ή έκρηξη ιδιαίτερα όταν αυτό συνοδεύεται με μείωση στην ακοή (βαρηκοία) και βουητό (εμβοές) πρέπει να απευθυνθείτε στον Ωτορινολαρυγγολόγο. Οι διεθνείς οδηγίες λένε ότι αυτή η επίσκεψη πρέπει να γίνει όσο το δυνατόν συντομότερα (εντός 48 ώρες) διότι η έγκαιρη θεραπεία είναι εξαιρετικά σημαντική.
Μετά τη λήψη του ιστορικού, ο ωτορινολαρυγγολόγος θα εκτιμήσει με κάθε τρόπο την ακοή. Αυτό σημαίνει ότι θα χρησιμοποιήσει τους τονοδότες, την ωτοσκόπηση, την τυμπανομετρία, τα ηχητικά αντανακλαστικά και θα προχωρήσει σε ακοόγραμμα τόσο της αέρινης όσο και της οστέινης αγωγής.
Ο στόχος είναι να καθοριστεί το μέγεθος της βαρηκοΐας, να εντοπιστούν ποιες συχνότητες έχουν επηρεαστεί και αν η βλάβη αφορά μόνο τη μετάδοση του ήχου, μόνο το ακουστικό νεύρο ή και τα δύο.
Θεραπεία
Ακρογωνιαίος λίθος της θεραπείας του Οξέος ακουστικού τραύματος είναι η κορτιζόνη. Χορηγείται από το στόμα ή και ενδοφλεβίως και συχνά συνδυάζεται με χορήγηση κορτιζόνης ενδοτυμπανικά (αυξάνει τις πιθανότητες επιτυχίας). Συνήθως συστήνονται έως πέντε ενδοτυμπανικές εγχύσεις κορτιζόνης με μεσοδιάστημα 3-5 ημερών η κάθε μία. Η ενδοτυμπανική χορήγηση κορτιζόνης γίνεται ανώδυνα στο ιατρείο. Η επεμβατική αυτή μέθοδος είναι ασφαλής, όταν γίνεται από έμπειρο ιατρό.
Η πρόγνωση είναι γενικά καλή αν γίνει έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση. Η έγκαιρη θεραπεία μπορεί να είναι σωτήρια για την ακοή!
